Op sommige plaatsen viel in enkele uren tijd zo'n 100 liter water per vierkante meter. Hoe uitzonderlijk is dit en wat mogen we nog verwachten? Vragen die we voorleggen aan weerman Ron Cornelissen.

''Hier in Limburg hoeven we ons geen zorgen te maken,'' dat zegt Niels Souverijns klimatoloog aan VITO, de Vlaamse instelling voor Technologisch onderzoek. De storm Ciarán is een bomcycloon dat dus hoge windsnelheden met zich meebrengt. In de herfst en de winter zijn bomcyclonen perfect normaal. De klimaatverandering heeft niet zo zeer een impact op de intensiteit van stormen, maar de hoeveelheid neerslag neemt wel toe. Volgens Niels Souverijns uit Zutendaal moeten we daarom in de toekomst oppassen voor wateroverlast.

Kunnen we in de toekomst nog wel peren telen in Limburg? De klimaatverandering heeft een impact op de perenteelt, dat is al zeker. Maar de Universiteit Hasselt onderzoekt of het nog haalbaar is om in onze provincie in 2040 peren te telen. In zes klimaatkoepels van de Ecotron op de Terhills-site in Maasmechelen onderzoeken wetenschappers de impact van de klimaatverandering op de perenteelt. In de koepels wordt het klimaat van 2040 gesimuleerd. Het onderzoek loopt drie jaar.

En morgen wordt het nog warmer. De dienst meteo van de vliegbasis in Kleine Brogel verwacht dat we in Limburg makkelijk de 38 graden overschrijden. De hittepiek die we meemaken, is wel degelijk het gevolg van klimaatverandering. Daar is wetenschappelijk bewijs voor. Dat zegt klimaatambassadeur Ignace Schops in het TVL Middagnieuws. Wat we nu meemaken, is mogelijk de voorbode van een ramp. Binnen tientallen jaren worden grote delen van de aarde onleefbaar met nooit geziene droogte, oorlogen, hongersnood en volksverhuizingen tot gevolg. Ook wij dragen daarvoor een verpletterende verantwoordelijkheid. Maar het is nog niet te laat, zegt Ignace Schops. Elke tiende van een graad minder klimaatopwarming is een gevecht waard.

De Maaskant is op het nippertje aan een ware ramp ontsnapt. Als één van de dijken van de Maas het had begeven, dan was het water in het mijnverzakkingsgebied van Eisden, Vucht en Lanklaar - waar zo'n 10.000 mensen wonen -  zes tot zeven meter hoog komen te staan in de huizen. En dan was de catastrofe niet te overzien geweest. Dat zegt Lambert Schoenmaekers van Regionaal Landschap Kempen en Maasland. Als voormalig projectleider van het Rivierpark Maasvallei volgt hij al jaren de verruimingswerken om de Grensmaas terug in zijn oude bedding te brengen, op de voet. "Het zijn die werken die ons in Limburg gered hebben", zegt Schoenmaekers. In Wallonië draaide het anders uit en hij wijst de beleidsmakers met de vinger. "Door hun falend klimaatbeleid hebben mensen het leven verloren", klinkt het.

Als samenleving voelen we steeds meer de gevolgen van de klimaatopwarming. Lange periodes van hitte doen ons zoeken naar koelere plekken en naar het creëren van die plekken. Daarom plant de stad Hasselt dit voorjaar in de woonwijken 500 droogteresistente klimaatbomen aan. Deze bomen hebben een gunstig effect op het klimaat en onze gezondheid. Naast stad Hasselt, dat 150.000 euro investeert, draagt ook Limburg Sterk Merk voor 89.000 euro bij aan het project. Midden 2019 lanceerde de stichting Limburg Sterk Merk het LSM-klimaatbomenfonds met 1.000.000 euro aan middelen voor gemeenten om nieuwe klimaatbomen aan te kopen en te planten. Op basis van een verdeelsleutel per gemeente (a.h.v aantal nieuwe inwoners) en een gelijkwaardige investering van de gemeente kon de subsidie worden opgevraagd. Meerdere steden en gemeenten gingen de uitdaging aan en dienden voor 31 december 2020 bij LSM een volledig dossier in voor een totaal van 3.209 bomen. Waarvan 500 exemplaren in Hasselt. 3.209 klimaatbomen in heel Limburg"In totaal mochten de Limburgse gemeenten 430.000 euro aan subsidiebeloftes van LSM ontvangen om de aankoop en aanplant van klimaatbomen te financieren, 3.209 in totaal verspreid over heel Limburg. Deze bomen komen ten goede van de gezondheid van alle Limburgers en het imago van Limburg als kwaliteitsvolle en gezonde regio om te wonen, werken en leven wordt versterkt", aldus Jos Lantmeeters, voorzitter van het LSM-directiecomité. Door de extra klimaatbomen aan te planten wordt in een groot aantal Limburgse gemeenten gezorgd voor een betere opname van CO2 en fijn stof, meer schaduw en koelte en minder verdroging van de bodem. "Dit Hasselts stadsbestuur heeft altijd geijverd voor extra groen in de openbare ruimte, op zo veel mogelijk plaatsen. Vergroening die ten goede komt aan het uitzicht van de stad en nog belangrijker, vergroening die ten goede komt aan de Hasselaar. Deze bomen, die we planten net op die plaatsen waar mensen vooral wonen en leven, zijn hier een uitstekend voorbeeld van en terzelfdertijd zijn ze een grote stap vooruit wat de beloofde vergroening betreft", zegt Hasselts burgemeester Steven Vandeput."We creëren extra schaduwrijke plekken op speelpleinen, kerkhoven, pleinen en parken die de hitte draaglijker maken in open vlaktes. De bomen zorgen voor een natuurlijke airconditioning", vertelt schepen Laurence Libert, bevoegd voor Groenonderhoud. 500 klimaatbomen "De 500 geselecteerde klimaatbomen voldoen aan onze vooropgestelde criteria, ofwel hun ecosysteemdiensten, zoals het bufferen van regenwater, het aantrekken van vogels en insecten, ofwel de esthetische waarde, ofwel de bijvriendelijkheid of vlindervriendelijkheid, … Ook de individuele kenmerken van de soorten werden afgewogen: type vrucht, bloesems, effect op allergieën, ongediertegevoeligheid … In de mate van het mogelijke werd rekening gehouden met een aantal basisprincipes zoals bloesemrijke exemplaren op de pleinen, geen bomen uit de gekende allergielijst in druk bewoonde wijken enzovoort", vervolgt schepen Joost Venken, bevoegd voor Klimaat. Over heel Hasselt "Deze toch wel uitvoerige selectie resulteerde in een bont gezelschap van in totaal zo’n 50 verschillende soorten," geeft schepen Libert aan. "Een groot gedeelte ervan, zoals verschillende soorten eik (Turkse eik, dakpaneik, …), zullen we voor de eerste maal aanplanten. Dit project en de extra middelen van LSM bieden ons dus de mogelijkheid om meer ervaring op te bouwen rond het aanplanten en onderhouden van droogteresistente bomen en daarmee te experimenteren." De jonge boompjes hebben bij aanplant een stamomtrek van 16 tot 18 centimeter. Maar allemaal hebben ze het potentieel om een hoge leeftijd te bereiken en zo uit te groeien tot veteraanbomen. "Wat betreft de locaties kiezen we specifiek voor plekken waar veel mensen leven, wonen of werken. Speciale aandacht ging uit naar onze dichtbevolkte woonwijken en schoolomgevingen binnen de Singel. Maar ook in de deelgemeenten komen klimaatbomen in de kernen of in de buurt van de speelpleinen, scholen, parken of kerkhoven. Op deze specifieke openbare locaties zijn geen grootschalige wijzigingen gepland en liggen geen nutsleidingen in de ondergrond. Hierdoor is de toekomst van de bomen er verzekerd. Zelfs met factoren als het type ondergrond, het vochtgehalte van de bodem, de aanwezige voedselrijkdom … werd rekening gehouden," zegt schepen Libert.

Het protest tegen de komst van een industriegebied in natuurgebied de Groene Delle blijft aanhouden. Gisteren verzamelden actievoerders van Grootouders voor het Klimaat in Hasselt. Vlak voor de aanvang van de gemeenteraad kwamen ze een duidelijke actie eisen van het stadsbestuur.

Niemand heeft het kunnen missen, het afgelopen jaar was het klimaat een belangrijk thema. Dat bevestigt ook Greenpeace. De organisatie ondersteunt de klimaatacties van meerdere groepen. "Er zijn nog nooit zoveel mensen op straat gekomen om echt hun stem te laten horen en een verandering te eisen," vertelt Valerie Del Re, directeur van Greenpeace België.